طب سنتی
پزشکی سنتی یا طب سنتی در دسته? پزشکی جایگزین قرار می‌گیرد.
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی طب سنتی مجموعه‌ای است از دانسته‌ها، مهارت‌ها و اعمال که بر پایه نظریه‌ها، باورها و تجربه‌های بومی فرهنگ‌های مختلف است، خواه که قابل شرح باشد یا نباشد، که در بهداشت و نیز پیشگیری، تشخیص، بهبود و مداوای بیماری‌های جسمی و ذهنی مورد استفاده قرار می‌گیرند.[نیازمند منبع]
اما تعریف دقیق طب سنتی : طب سنتی علمی است با قدمتی بیش از 1000 سال و میراثی گرانقدر مبتنی بر شواهد و محصول کار علمی و تحقیق هزاران دانشمند و پزشک بزرگ از جمله ابوعلی سینا ، رازی ، عقیله خراسانی ، حکیم محمد اعظم خان و … میباشد که در طول قرون و اعصار در مجموعه هایی کوچک و بزرگ گردآوری شده.
کتاب های طب سنتی افرادی چون زکریای رازی و مخصوصا ابن سینا شهرت زیادی دارد تا جایی که قریب به 500 سال در دانشکده های اروپایی و آسیایی توسط اساتید تدریس شده است. اصول طبابت در این آثار طب سنتی، بر چهار طبیعت مزاج انسان یا اخلاط اربعه بوده از جمله: بلغم، صفرا، سودا و دم
طب سنتی در بسیاری نقاط جهان وجود دارد که از جمله مشهورترین انواع آن می‌توان به طب سنتی چین، گیاه‌درمانی و طب اخلاطی (بکار برده شده در طب سنتی ایرانی - علم مزاج‌شناسی)، شمن‌باوری و آیورودا (بکار برده شده در طب سنتی هندی) اشاره کرد.[1]
در دنیا 750 هزار گونه گیاهان دارویی وجود دارد که 10 درصد از این میزان خواص درمانی دارد. سازمان جهانی بهداشت طی 30 سال گذشته‌استفاده از ظرفیت طب سنتی و مکمل را در کنار طب جدید در دستور کار خود قرار داده‌است، ریشه دار بودن در فرهنگ مردم، کل نگر بودن طب سنتی و سهولت دسترسی و ارزان‌تر بودن خدمات طب سنتی از دلایلی است که این سازمان در توسعه و ترویج طب سنتی مد نظر دارد.[2]
مقصود ما از آنچه که امروزه در ایران به عنوان طب سنتی شناخته می‌شود آموزه‌هایی است که ریشه? آن را می‌توان در قرن سوم هجری و غالباً در ترجمه‌های عربی از آثار بقراط و جالینوس یافت.[3]
محتویات
1روش‌های تشخیص
2باد در طب سنتی
3بخارات
4طبایع غذاها
5جستارهای وابسته
6منابع
روش‌های تشخیص
در طب سنتی چند روش تشخیص وجود دارد.
مزاج‌شناسی - معاینه وضعیت روانی
نبض
بول و براز (ادرار و مدفوع)
عنبیه‌شناسی
زبان‌شناسی
پاندول
بی‌لوکیشن
باد در طب سنتی
باد، در طب سنتی و عامیانه:
انتفاخ (بادکردگی) ناطبیعی
تورّم (آماسیدگی) و عِظَم (بزرگ شدگی، برآمدگی) ناطبیعی میباشد.[4]
بخارات
بُخار (در جمع: بُخارات و اَبْخِرَة)، در اصطلاح پزشکی سنّتی (جالینوسی)، بُخاری (= حالت گازی برخی از مواد) که از گَندِگی (عفونت) یکی از اَخْلاط چهارگانه (خون، بلغم، صفرا و سودا) در یکی از اندامها یا در همه تن برمی‌خیزد و از راه رگها به سَر و دماغ می‌رسد و سبب حدوث بیماری‌ها و آشفتگیهایی در دماغ(سر) می‌شود.[5]
به‌طور مثال:
پیشگیری، نگهداری و درمان بیماری‌های روانی در طب سنتی:
Encyclopaedia in medical sciences.JPG
در سبب‌شناسی بیماری‌ها و ناهنجاریهای روانی سه بعد مطرح است که 1- بیولوژی - فیزیولوژی (جسم)- متخصص ژنتیک- فیزیولوژیست - پزشک - حکیم -متخصص طب سنتی، 2- سایکولوژی (روان) روانشناس بالینی - روانشناس سلامت- مشاور - روانپزشک، 3-محیط (جامعه) جامعه‌شناس - انسان‌شناس - روحانی یا عالم دینی نقش کلیدی خواهند داشت و مسلماً فرایند درمانی موفق متد و روشی بین رشته‌ای خواهد بود که بیمار را در ابعاد مختلف به حالت تعادل یا سلامتی برساند، اما در بعد فیزیولوژِیک -سایکولوژیک یعنی جسمانی - روانی
روان درمانگر طب سنتی (روانشناس): بر اساس تئوری کلی اخلاط به وجود آمدن بیماری‌های روانی از بعد فیزیولوژیک یا بیولوژیک به دلیل افزایش یا کاهش کمی یا کیفی، یکی از اخلاط چهارگانه در کل بدن یا سیستم اعصاب مرکزی CNS میباشد که از طریق تکنیک‌ها و مداخلات متعددی این غلبه اخلاط در بیمار بر طرف شده و به حالت تعادل یعنی سلامتی بازمی‌گردد. در طب سنتی به موازات استفاده از گیاهان دارویی و اعمال یداوی چون ماساژ، حجامت، فصد و … برای ایجاد تعادل مزاجی جسمانی و روانی استفاده می‌شود. از الگوی غذایی خاصی در روند بهبود بیماران روانی استفاده می‌گردد، به‌طور مثال مصرف برخی از غذاها با تأثیر بر انتقال دهنده‌های عصبی مهمی چون سروتونین و نوراپی نفرین باعث ایجاد علائم بالینی افسردگی می‌شوند از طرفی با بهم ریختگی در سیستم گوارش و ایجاد یبوست و عدم دفع، بدن را مسموم می‌نمایند، داروهای گیاهی، الگو و رژیم غذایی که با کمک علم مزاج‌شناسی برای هر بیمار تدوین می‌گردد دقیقاً با معیارهای علم سایکوفارماکولوژی یا داروشناسی روانی مطابقت دارد، غذای شما دوای شماست و دوای شما غذای شماست، جمله معروف از حکیم ابو علی سینا نابغه پزشکی ایرانی که کتاب قانون در طب وی تا قرنها در دانشگاه‌ها و آکادمی‌های پزشکی - روانپزشکی اروپا مرجع بوده‌است.
طبایع غذاها
در طب سنتی غذا به دو دسته سرد، گرم تقسیم می‌شوند؛ که روش‌هایی برای تشخیص این 2 امر انجام می‌شود ولی استثناعاتی در این زمینه هم وجود دارد.
کلیه ماده‌های غذایی، تندی، شوری و شیرینی جزء گرم مزاج‌ها شناخته می‌شود.
و کلیه ماده‌های غذایی ترش, ملس, کال, میوه نارس و هر چیزی سفید به جزء شکر و نمک جزء سرد مزاج‌ها شناخته می‌شود.
که خود این 2 دسته بر اساس حالت میزان موجود آب درون ماده غذایی، تقسیم‌بندی می‌شود.
منبع:wikipedia.